ΜΑΔΡΙΤΗ: συμπαραγωγή SSE και Μεταναστευτικές πολιτικές 2015-2018^[v]

• πολιτικών: οι τρεις πολιτικές που συμπεριλήφθηκαν σε αυτήν την περίπτωση ήταν η Μετανάστευση, η Απασχόληση και η SSE και περιλάμβαναν πολιτικές τόσο ήπιου όσο και σκληρού τύπου. Πέτυχε να εφαρμόσει κάποιες δράσεις στον τομέα της βοήθειας έκτακτης ανάγκης (προσωρινά καταφύγια) αλλά όχι με άλλες σχετικές ανάγκες όπως «όχι την κοινωνική ή φυσιολογική υποστήριξη που χρειάζονται πολύ συχνά οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο» ή την απασχόληση και άλλες πρωτοβουλίες οικονομικής και κοινωνικής στήριξης. Επίσης, απέτυχε να εισαγάγει υψηλότερο βαθμό συντονισμού/ολοκλήρωσης μεταξύ αυτών των τριών πολιτικών. Όπως δηλώθηκε από τους (Franco Alonso and Ballesteros Pena 2019) «Αυτή ήταν μια μεγάλη χαμένη ευκαιρία για να γίνουν οι οργανώσεις SSE ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό εργαλείο για την κοινωνική ένταξη και την εργασιακή ενεργοποίηση μειονεκτικών ομάδων, μεταξύ των οποίων ένα συγκεκριμένο τμήμα των πιο ευάλωτων διεθνών μετανάστες».

• Διάσταση SSE: Το δημοτικό συμβούλιο της Μαδρίτης ανέπτυξε μια σειρά σχετικών πρωτοβουλιών πολιτικής για την υποστήριξη της SSE σε τοπικό επίπεδο. Έτσι, μια «Στρατηγική Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας της πόλης της Μαδρίτης 2018-2025» εγκρίθηκε και δημοσιεύτηκε από το κοινό του Δημοτικού Συμβουλίου της Μαδρίτης το 2018. Αυτή η στρατηγική επωφελήθηκε από τη συνεργασία με βασικούς παράγοντες της SSE, συμπεριλαμβανομένου του τοπικού δικτύου (REAS Madrid). Επιπλέον, πρόκειται για ένα πιλοτικό έργο που αφορά την απασχόληση και την κοινωνική οικονομία: έργο MARES με κονδύλια της Ε.Ε. Από την πλευρά της μετανάστευσης, υπήρχαν μια σειρά θεσμικών πολιτικών όπως η διακήρυξη «Πόλη της Μαδρίτης, χώρα ασύλου» ή η έπαρση μιας σημαίας με το μήνυμα «Πρόσφυγες Καλώς ορίσατε» εν μέσω της προσφυγικής κρίσης του 2015. Η πόλη Το συμβούλιο σχεδίασε επίσης το «Στρατηγικό Σχέδιο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Δημοτικού Συμβουλίου της Μαδρίτης (2017-2018)» με μέτρα για την εξασφάλιση ολοκληρωμένης κοινωνικής φροντίδας και συγκεκριμένα μέτρα για την εισαγωγή εργατικού δυναμικού, στέγαση και νομικές συμβουλές μέσω της κατάλληλης φόρμουλας διαχείρισης». Εντάχθηκε επίσης στο Διεθνές Δίκτυο Πόλεων Προσφύγων που δημιουργήθηκε από την πόλη της Βαρκελώνης στις 28 Αυγούστου 2015 και στο Ισπανικό Δίκτυο Δήμων για την Υποδοχή των Προσφύγων (2015). Σε αυτές τις πολιτικές υπήρχαν μια σειρά από μέτρα και χρηματοδότηση μεγάλων ΜΚΟ (4 εκατ. ευρώ για συγχρηματοδότηση έργων που στοχεύουν στη βελτίωση της ζωής των προσφύγων).

• Κοινωνική Καινοτομία: τα πιο καινοτόμα ήταν το έργο MARES^[vi] που στόχευε σε έναν αστικό μετασχηματισμό μέσω πρωτοβουλιών κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, τη δημιουργία τοπικής και ποιοτικής απασχόλησης και την προώθηση ενός άλλου μοντέλου πόλης. Εφαρμόστηκε σε τέσσερις συνοικίες της πόλης της Μαδρίτης και «αναπτύχθηκε γύρω από την αστική και οικονομική ανθεκτικότητα, δηλαδή την ικανότητα των ανθρώπων μαζί με τις τεχνολογίες και τα οικοσυστήματα να προσαρμοστούν σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Μεταφρασμένη στην πόλη της Μαδρίτης, αυτή η ικανότητα αναφέρεται στις πολυάριθμες εμπειρίες που έχουν αναπτύξει οι πολίτες για να αντιμετωπίσουν την κρίση: πρωτοβουλίες αυτοαπασχόλησης, ανάκτηση χώρων σε αχρηστία ή δίκτυα οικονομίας ή αμοιβαίας υποστήριξης» (Franco Alonso and Ballesteros Pena, 2019) .

• Συμπαραγωγή: Οι φορείς της SSE συμπεριλήφθηκαν στο σχεδιασμό της στρατηγικής και ήταν βασικοί εταίροι στην εφαρμογή της. Δεν γνωρίζουμε αν ασχολήθηκαν και αυτοί με τη συναξιολόγηση. Εν τω μεταξύ, βασικές ΜΚΟ έκαναν επίσης διαβουλεύσεις για τη στρατηγική για τους πρόσφυγες.

ANTANANARIVO: Συμμετοχική διαχείριση της προσυλλογής στερεών αποβλήτων στο Antananarivo (Μαδαγασκάρη)^[vii]

Η πόλη Ανταναναρίβο χωρίζεται διοικητικά σε έξι περιφέρειες και σε 192 Φοκοντάνι (γειτονιές), η καθεμία με ένα δημοτικό γραφείο. Η πάνω πόλη, που βρίσκεται στους λόφους, περιλαμβάνει το κέντρο της πόλης και τις πιο εύπορες γειτονιές, ενώ η κάτω πόλη, μια πλημμυρική ζώνη που βρίσκεται σε πρώην ορυζώνες και βάλτους, περιλαμβάνει τις περισσότερες από τις φτωχές γειτονιές. Στην περιοχή αυτή η αποκομιδή των οικιακών απορριμμάτων παρεμποδίστηκε από τα στενά δρομάκια και τις πλημμυρισμένες περιοχές. Ως αποτέλεσμα, πολλοί πολίτες πέταξαν τα απορρίμματά τους απευθείας στο δρόμο και πλημμύρισαν περιοχές.

• πολιτικών: υγεία, αποχέτευση και διαχείριση απορριμμάτων. Μια διεθνής ΜΚΟ, η ENDA OCEAN INDIEN, σχεδίασε και ξεκίνησε ένα έργο με στόχο την προσυλλογή απορριμμάτων που ξεκίνησε το 1996. Στόχος ήταν η δημιουργία συστημάτων προσυλλογής για τα οικιακά απορρίμματα. Αυτή η προσυλλογή επρόκειτο να εφαρμοστεί από τους ντόπιους πολίτες, η οποία θα συνίστατο στη συλλογή απορριμμάτων από τα νοικοκυριά και την απόθεσή τους στους μεγάλους κάδους απορριμμάτων της SAMVA.

Ένα τέτοιο έργο περιλάμβανε μια συστημική συμμετοχική διάσταση με την τοπική κοινότητα να συμμετέχει στα διάφορα στάδια:

1. Συμμετοχική απόφαση: εάν οι πολίτες αποδέχονταν να πληρώσουν το τέλος για τη νέα υπηρεσία αποκομιδής απορριμμάτων
2. Συμμετοχική διαχείριση: σύσταση διαχειριστικής επιτροπής
3. «Συμμετοχική εφαρμογή»: επιλογή προσωπικού και συναπόφαση του χώρου συλλογής σακουλών (BACS).
4. Πολιτιστικές εκδηλώσεις για την προώθηση της ευαισθητοποίησης και της ευαισθητοποίησης
5. Εκπαίδευση και υποστήριξη επιτροπών: περιλαμβάνεται οικονομική διαχείριση για την ενίσχυση της βιωσιμότητας

Το έργο περιλαμβάνει τρία επίπεδα διαχείρισης/υλοποίησης: ENDA (ΜΚΟ) / FONKONTANY (ΓΕΙΤΟΝΙΑ) / ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ.

Το έργο περιελάμβανε τέσσερα στάδια:

1. Ευαισθητοποίηση
2. Πιλοτικό έργο προσυλλογής οικιακών απορριμμάτων
3. Αναβάθμιση και ανάπτυξη μέσω της δημιουργίας χώρου κομποστοποίησης
4. Μεταβίβαση του πιλοτικού έργου σε ανεξάρτητη ΜΜΕ

• Διάσταση SSE: σε αυτήν την περίπτωση υπάρχουν δύο διαστάσεις σχετικά με τη συμμετοχή της SSE, η πρώτη είναι η άτυπη «SSE» που ενσωματώνεται στις τοπικές επιτροπές και το γεγονός ότι η βιωσιμότητα της κοινωνικής καινοτομίας προβλεπόταν να γίνει μέσω μιας μικρής επιχείρησης όπου οι ντόπιοι εργαζόμενοι και μέλη της τοπικής επιτροπής θα οργανώνονταν μόνα τους. Αυτή η στρατηγική «εξόδου» της πρωτοβουλίας δεν αναφέρει κανέναν οργανισμό SSE ως την πιθανή τελική οικονομική μονάδα που θα ενίσχυε τη βιωσιμότητα της παρέμβασης. Ελλείψει περαιτέρω πληροφοριών, θα μπορούσαμε επίσης να φανταστούμε ότι αυτή η «αποτυχία» μπορεί να είχε αντιμετωπιστεί με μια συγκεκριμένη στρατηγική για τη διευκόλυνση της λεγόμενης στρατηγικής «εξόδου στην κοινότητα». Μια τέτοια στρατηγική θα μπορούσε να είχε σχεδιαστεί με μια προσέγγιση SSE που μπορεί να στόχευε στην «επισημοποίηση» της άτυπης SSE «επιχείρησης των ντόπιων εργαζομένων. 

• Κοινωνική Καινοτομία: πέρα από την προαναφερθείσα συμμετοχική διάσταση, περιλάμβανε επίσης έναν ορισμένο βαθμό ανάπτυξης της ΚΑΟ μέσω της μισής επισημοποίησης μιας τοπικής οργάνωσης των εργαζομένων με οριζόντια και δημοκρατική διακυβέρνηση χάρη στις τοπικές επιτροπές.

• Συμπαραγωγή: η διάσταση της συμπαραγωγής ήταν εγγύηση μέσω της συμμετοχής τόσο της τοπικής υπηρεσίας συλλογής απορριμμάτων και των τοπικών διοικητικών μονάδων (Fonkontanys) από τη μια πλευρά, και των πολιτών και των τοπικών επιτροπών από την άλλη.

ΝΑΠΟΛΗ: τοπικές δημόσιες πολιτικές στον τομέα των κοινών^[viii]

• πολιτικών: Πολιτικές υγιεινής, αστικής διαχείρισης, πολιτιστικές πολιτικές και πολιτικές συμμετοχής. Το 2007, το έργο της Επιτροπής Δημόσιων Αγαθών Rodotà εισήγαγε, τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο, τη νομική κατηγορία του κοινού καλού παράλληλα με αυτή της δημόσιας περιουσίας. Αυτή η πρωτοβουλία προηγήθηκε του εθνικού δημοψηφίσματος του Ιουνίου 2011 για την ιδιωτικοποίηση της ολοκληρωμένης υπηρεσίας ύδρευσης, όπου 27 εκατομμύρια Ιταλοί πολίτες ψήφισαν υπέρ του να θεωρηθεί το νερό ως κοινό αγαθό. Στο πλαίσιο αυτό, το Δημοτικό Συμβούλιο της Νάπολης εγκρίνει στις 26 Οκτωβρίου 2011 τη μετατροπή του ARIN σε EPIC με την ονομασία «Acqua Bene Comune Napoli». Παράλληλα, το Δημοτικό Συμβούλιο τροποποίησε το Καταστατικό του Δήμου αναγνωρίζοντας τα κοινά αγαθά «για την προστασία των μελλοντικών γενεών». Τον Απρίλιο του 2012, ένα δημοτικό ψήφισμα δημιούργησε το «Naples Laboratory for a Constituent of the Commons». Το εργαστήριο αυτό πραγματοποιεί χαρτογραφημένη απογραφή των περιουσιακών στοιχείων του δήμου που έχουν εγκαταλειφθεί και είναι σήμερα αχρησιμοποίητα, σε συνεργασία με το Τμήμα Κληρονομιάς του Δημοτικού Συμβουλίου και συλλόγους πολιτών.

• Διάσταση SSE: όπως προαναφέρθηκε- οι ενώσεις πολιτών συμμετείχαν στις πολιτικές και ήταν και οι συν-υλοποιητές τους. Για παράδειγμα, ήδη από τον Μάιο του 2012, ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο που καταλήφθηκε από μια ομάδα επαγγελματιών κινουμένων σχεδίων και πολιτισμού, το «Ex Asilo Filangieri» (συγκρότημα San Gregorio Armeno), αναγνωρίστηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο της Νάπολης ως κοινό αγαθό που διαχειρίζεται ένας ανοιχτή κοινότητα και θεωρείται ως χώρος πειραματισμού για τη συμμετοχική δημοκρατία στον τομέα του πολιτισμού. Επιπλέον, τον Ιούλιο του 2016, η πόλη της Νάπολης «παραχώρησε το καθεστώς της κοινής ιδιοκτησίας σε επτά εμβληματικούς χώρους που ήταν δημόσια περιουσία αλλά υπόκεινταν σε παρατεταμένες καταλήψεις από κοινότητες αφού είχαν εγκαταλειφθεί». Ως αποτέλεσμα, αυτές οι άτυπες οργανώσεις SSE που κατείχαν αυτές τις θέσεις αναγνωρίστηκαν ως «συνδιαχειριστές με τον δήμο».

• Κοινωνική Καινοτομία: αυτή η ισχυρή και ριζική καινοτομία είχε ως αποτέλεσμα μια νέα υπηρεσία καθώς και μια νέα προσέγγιση στη διαχείριση της αχρησιμοποίητης κληρονομιάς της πόλης. Περιλάμβανε σχετικό βαθμό ρύθμισης σε τοπικό επίπεδο, με τους νόμους θεσμοθέτησης και τη δημιουργία του εργαστηρίου/παρατηρητηρίου. Ενίσχυσε επίσης την αναγνώριση και τη νομιμότητα της SSE και της ομάδας παραγόντων ως συντελεστών στη συμπαραγωγή κοινωνικών υπηρεσιών.

• Συμπαραγωγή: η έννοια της επιμερισμένης διοίκησης περιλαμβάνεται στο ιταλικό Σύνταγμα και υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις συνεργασίας μεταξύ SSE και δημόσιων αρχών σε όλες τις φάσεις της διαδικασίας πολιτικής (σχεδιασμός, υλοποίηση, αξιολόγηση, κ.λπ.). Στην προκειμένη περίπτωση, η συμπαραγωγή συνέβη από τη διαδικασία καθορισμού της ατζέντας με τη συμμετοχή κοινωνικών κινημάτων, πολιτών, SSE και ερευνητικών παραγόντων στην ευαισθητοποίηση γύρω από το ζήτημα των κοινών. Ωστόσο, ήταν επίσης σημαντικό στη διαδικασία σχεδιασμού και υλοποίησης.